sobota, 10 czerwca

Haft kaszubski – motyw zdobniczy nie tylko na tkaninach

Haft kaszubski, czyli kaszëbsczi wësziwk, swoje początki ma w klasztorach norbertanek w Żukowie i benedyktynek w Żarnowcu. Ma długą tradycję – początki datowane są na XIII wiek. Ta technika kompozycyjno-wzornicza jest stosowana do ozdabiania ubrań, ale zastosowanie znajduje też w sztuce użytkowej – serwetkach, naczyniach, talerzach, obrusach, wazonach, poduszkach i wielu innych przedmiotach. W poniższych wpisie poznacie symbolikę stosowanych kolorów i motywów w hafcie kaszubskim oraz jakie są podgatunki regionalne.

Haft kaszubski – kolory i symbolika

W hafcie kaszubskim występuje siedem podstawowych kolorów, których użycie w takim zestawieniu zostało zapoczątkowane we Wdzydzach przez Izydora i Teodorę Gulkowskich. Są to kolory:

chabrowy symbolizuje kaszubskie jeziora,

niebieski jak kaszubskie niebo,

granatowy jak głębia morza,

żółty jak zboża dojrzewające na polach i słońce,

zielony jak lasy i łąki,

czerwony jak krew, którą każdy Kaszub jest gotów przelać w obronie swojej ziemi,

czarny – jak ziemia na polu.

Motywy występujące w hafcie

W hafcie kaszubskim szczególnie popularne są motywy kwiatowe. Występują m.in. motywy bratków, chabrów, dzwonków, goździków, koniczynek, niezapominajek i róż. Pochodzą one od okolicznej przyrody, bogatej w różne gatunki kwiatów.

Również stosowane są motywy kwiatów obcych: granatu, palmety, tulipanów i akantu. Głównie posługiwano się nimi w klasztorach.

Prawdopodobnie jeszcze z czasów pogańskich pochodzą pojawiające się w hafcie owady: pszczoły i żuczki.

Charakterystyczną kompozycją używaną w hafcie kaszubskim jest element “Drzewa życia”. Jest to nieskomplikowany układ gałęzi, które się nie mogą krzyżować, nakładać i przeplatać. Nawiązuj on do prostych i przejrzystych zasad życia ludzkiego.

Haft czepcowy

Przez wieku wykształciły się na Kaszubach różne szkoły haftu kaszubskiego: Żukowska, Wdzydzka, Pucka, Wejherowska, Klukowska, Tucholska, Bytowska i Słupska. Ze Szkoły Żukowskiej wywodzi się odrębny rodzaj – haft czepcowy. Pierwotnie był on wykonywany na aksamicie złotą i srebrną nicią. Na czepce dawniej mogły sobie pozwolić tylko najzamożniejsze gburki i szlachcianki. Obecnie stosuje się go często na serwerach i obrusach. Do wyszywania stosuje się wtedy białą lub żółtą nić.

Może Ciebie również zainteresować:

Zaklęte w piosenkach: Folklor polski jako źródło inspiracji muzycznej
Folklor polski jest niezwykle bogaty i różnorodny. To skarb, który przechowuje tradycje, historie i ducha naszego narodu. Od wieków pieśni, tańce i melodie przekazywane są z pokolenia na pokolen...
Odkrywaj folklor: Fascynujące tradycje i tańce z różnych regionów świata
Każdy region świata ma swoje unikalne tradycje, kultury i dziedzictwo. Jednym z najbardziej fascynujących aspektów tych różnorodności jest folklor, który obejmuje tradycje muzyczne, taneczne i h...
10 polecanych miejsc na wyjazd w niedzielę na Pomorzu
Jeśli szukasz pomysłu na ciekawy i aktywny wyjazd w niedzielę na Pomorzu, mam dla ciebie kilka propozycji. Pomorskie to region pełen atrakcji, zabytków i pięknej przyrody. Niezależnie od tego, czy lu...
Bałkańskie melodie - "Ederlezi"
"Ederlezi" to popularna tradycyjna pieśń ludowa mniejszości romskiej na Bałkanach.Piosenka ma swoją nazwę od Ederlezi - wiosennego święta z okazji powrotu wiosny, świętowanego szczególnie przez R...
Czardasz - taniec węgierski
Csárdás, Czardasz - to tradycyjny węgierski taniec ludowy, którego nazwa pochodzi od csárda (starego węgierskiego terminu dla tawerny). Powstał na Węgrzech i został spopularyzowany przez zespoły muzy...
Dożynki - święto zakończenia żniw
Dożynki, nazywane także obżynkami, okrężnem lub wieńcowinami, to ludowe święto związane z zakończeniem żniw. Żniwa to okres wyjątkowo ważny dla ludzi na wsi. Od tego, ile plonów zbiorą, zależało ich ...
Noc Świętojańska
Noc Kupały, nazywana też nocą kupalną, kupalnocką, kupałą, Sobótką, Nocą Świętojańską, to słowiańskie święto związane z letnim przesileniem Słońca. Jest ono obchodzone w czasie najkrótszej nocy w rok...
Polska rzeźba ludowa
Polska rzeźba ludowa to dziedzina sztuki ludowej, która rozwijała się na ziemiach polskich wśród niższych warstw społeczeństwa od końca średniowiecza do połowy XX wieku.Figuralna rzeźba religijna...

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *