sobota, 10 czerwca

Folklor góralski

Folklor góralski jest jednym z najbardziej charakterystycznych na terenie naszego kraju. Jego elementy spotkamy w wielu miejscach – budownictwie, gospodarce, rzemiośle, stroju, zwyczajach. Wśród mieszkańców terenów górskich, czyli Górali, wciąż możemy spotkać używanie gwary, a także praktykowanie tańców i śpiewów. Górali w Polsce możemy podzielić na górali polskich, do których zaliczamy m.in. górali żywieckich, babiogórskich (Orawianie), podhalańskich i pienińskich oraz górali ruskich. Różnice pomiędzy poszczególnymi grupami dotyczą między innymi strojów i gwary.

Gwara góralska zalicza się do dialektu małopolskiego. Miała na nią wpływ kolonizacja wołoska, izolacja od dużych ośrodków w Polsce centralnej, a także sąsiedztwo języka słowackiego.

Wśród kultywowanej wciąż tradycji znajdują się tańce góralskie. Swoje pochodzenie zawdzięczają zwyczajom wołoskich pasterzy. Góralskie tańce to przede wszystkim pokaz męskiej zręczności i siły. Chyba najbardziej znanym jest taniec zbójnicki. Obecna choreografia tego tańca ma charakter “popisowy”, przeznaczony do prezentowania na scenie, który odbiega od pierwotnej, ludowej wersji, gdzie duże znaczenie miała improwizacja.

Tańce i śpiew góralski są nieoderwanie związane z muzyką. Dawniej w kapelach góralskich grano na dudach, fujarkach i gęślach. Na początku XIX wieku w kapelach góralskich zaczęło występować czterech muzykantów, z których najważniejszy – pryma – grał na skrzypcach melodię prowadzącą.

Do wciąż żywej tradycji góralskiej zaliczamy także sztukę ludową. Składa się na nią rzeźbienie w drewnie, snycerka, hafty oraz kaletnictwo, a także malarstwo na szkle. W tym ostatnim dominowały motywy religijne oraz tematy zbójnickie. Obrazy ze świętymi były umieszczane w izbach i miały chronić dom i jego mieszkańców od nieszczęścia. Artystyczny charakter obrazów na szkle zaczął być doceniany na początku XX wieku.

Stereotypowy góral jest postrzegany jako osoba harda, odważna, dumna, zręczna, o wysokim poczuciu wolności.

Może Ciebie również zainteresować:

Zaklęte w piosenkach: Folklor polski jako źródło inspiracji muzycznej
Folklor polski jest niezwykle bogaty i różnorodny. To skarb, który przechowuje tradycje, historie i ducha naszego narodu. Od wieków pieśni, tańce i melodie przekazywane są z pokolenia na pokolen...
Odkrywaj folklor: Fascynujące tradycje i tańce z różnych regionów świata
Każdy region świata ma swoje unikalne tradycje, kultury i dziedzictwo. Jednym z najbardziej fascynujących aspektów tych różnorodności jest folklor, który obejmuje tradycje muzyczne, taneczne i h...
Bałkańskie melodie - "Ederlezi"
"Ederlezi" to popularna tradycyjna pieśń ludowa mniejszości romskiej na Bałkanach.Piosenka ma swoją nazwę od Ederlezi - wiosennego święta z okazji powrotu wiosny, świętowanego szczególnie przez R...
Czardasz - taniec węgierski
Csárdás, Czardasz - to tradycyjny węgierski taniec ludowy, którego nazwa pochodzi od csárda (starego węgierskiego terminu dla tawerny). Powstał na Węgrzech i został spopularyzowany przez zespoły muzy...
Dożynki - święto zakończenia żniw
Dożynki, nazywane także obżynkami, okrężnem lub wieńcowinami, to ludowe święto związane z zakończeniem żniw. Żniwa to okres wyjątkowo ważny dla ludzi na wsi. Od tego, ile plonów zbiorą, zależało ich ...
Noc Świętojańska
Noc Kupały, nazywana też nocą kupalną, kupalnocką, kupałą, Sobótką, Nocą Świętojańską, to słowiańskie święto związane z letnim przesileniem Słońca. Jest ono obchodzone w czasie najkrótszej nocy w rok...
Polska rzeźba ludowa
Polska rzeźba ludowa to dziedzina sztuki ludowej, która rozwijała się na ziemiach polskich wśród niższych warstw społeczeństwa od końca średniowiecza do połowy XX wieku.Figuralna rzeźba religijna...
Południca – słowiański demon
W polskiej kulturze ludowej była obecna wiara w istnienie demonów, kojarzonych ze zjawiskami atmosferycznymi, przyrodniczymi, czy dotyczącymi życia społecznego.PołudniceWedług wierzeń słowiań...

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *